Vijf redenen om niet te snoeien wanneer het vriest

Of je in een natuurlijke moestuin moet snoeien is een discussie die regelmatig terugkeert. ‘In de natuur wordt er ook niet gesnoeid’ is vaak het argument, maar dat klopt toch niet helemaal. Dieren die aan planten vreten, takken die afbreken, … het zijn allemaal ingrepen die leiden tot een gesnoeide plant.

Fruit snoei je best wel

Wanneer we over kleinfruit praten, is er volgens mij helemaal geen discussie mogelijk. Het snoeien van kleinfruit is immers geen overbodige luxe. Een niet-gesnoeide bessenstruik verwildert snel. De oudere takken gaan steeds minder vruchten dragen, het hart van de plant raakt helemaal verstikt en volgroeid, en de zon komt niet meer binnenin de plant. Hierdoor komen er enkel nog vruchten langs de buitenkant van de struik. Deze worden gemakkelijk gevonden door vogels en je struik z’n opbrengst is zo goed als niets.

Wanneer je op internet informatie opzoekt over snoeien – ongeacht wat – staat er altijd bij dat de beste periode voor de snoei (voor de meeste soorten) in de winter valt én dat je niet mag snoeien tijdens de vorst. Nu is dat vorig jaar niet zo’n probleem geweest, maar dikwijls komt de vorst ongelegen en geraak je soms niet rond met snoeien.

Maar waarom niet tijdens de vorst?

Ik heb mij altijd al afgevraagd waarom er eigenlijk niet gesnoeid mag worden tijdens de vorst want dat staat er nooit bij uitgelegd. Bij ons zie je fruitkwekers de hele winter door snoeien in de boomgaard, vorst of geen vorst! Als zij zich niet houden aan die regel, waarom wij dan wel?

Op mijn zoektocht naar een antwoord ben ik eigenlijk verschillende redenen tegengekomen om toch maar niet te snoeien tijdens een vorstperiode.

1. De allereerste reden die ik tegenkwam op een forum was dat de ‘niet snoeien tijdens vorst’-regel is uitgevonden om de snoeier te beschermen en niet de plant. Of je hier veel geloof aan moet hechten weet ik niet.
2. Een tweede reden is dat het snoeien tijdens een vorstperiode slecht is voor het snoeigereedschap. De sapstroom in de plant ligt stil maar er is altijd nog wel sap aanwezig in de boom. De buitenste zone van de plant is ook gedeeltelijk bevroren na verschillende weken in de vrieskou te staan. Doordat je in bevroren plantmateriaal knipt, geraakt je snoeischaar, -zaag en -tang beschadigd.
3. De geldigheid van deze regel hangt een beetje af van de plaats waar je struiken staan. Indien ze langs een pad staan is er geen probleem. Op het domein van Yggdrasil staat een deel langs het pad, maar het overgrote gedeelte staat in een grote groep waar geen echte paden zijn. Wanneer wij nu op de bevroren grond en planten gaan trappelen tijdens het snoeien, gaat dit sterk nadelige gevolgen hebben. Deze gevolgen duiken echter pas later op.
   Vergelijk het met het regelmatig betreden van je gazon wanneer het bevroren is; het gras is duidelijk zichtbaar beschadigd op deze plekken.
4. Doordat het vriest, wordt de snoeiwonde slecht afgesloten. Deze slecht afgesloten snoeiwonde vormt in het voorjaar een gemakkelijke ingangspoort voor schadelijke bacteriën en schimmels.
5. Het vocht op het einde van een vers gesnoeide tak zal bevriezen en uitzetten. Hierdoor riskeer je dat de tak gaat barsten en opensplijten op het einde, wat een invasie van bacteriën en schimmels tegenhouden al helemaal onmogelijk maakt.

Ik doe het niet meer!

Ik probeer mij toch zoveel mogelijk te houden aan deze regels. Ik snoei dus niet meer als het vriest maar stel de snoei dan uit.

Het is leuker om mij met mijn planning bezig te houden of een goed tuinboek te lezen tijdens een koude winterdag dan te staan snoeien, wetende dat het eigenlijk niet goed is. Niet goed voor mijn bodem, niet goed voor de plant, niet goed voor mijn gereedschap en niet goed voor mij!

Laat de professionele fruitkwekers maar doorsnoeien tijdens de vorst, ik laat het uit m’n hoofd!