Gisteren was ik op een workshop waarin ik leerde om zelf een snijplank uit hout te maken. Ik deel hierbij graag mijn ervaring en de stappen zodat je er zelf ook mee aan de slag kan.
Ik had me vorig jaar ingeschreven voor de workshop snijplank maken, maar deze ging last minute niet door omdat de lesgever onderweg in panne stond. Ik vond dat heel jammer en vroeg of ze geen nieuwe datum konden prikken want het cultuurcentrum wilde het annuleren.
Gelukkig kwam er na een tijdje een nieuwe datum dus gisteren ging ik er naartoe. Ik vond het wel een beetje spannend want ik ben vrij onhandig en heb niet veel ervaring met klusmateriaal. Ik heb ooit eens een tafel geschuurd en geschilderd, maar met zagen ben ik nooit aan de slag gegaan; tot nu.
Snijplank maken uit hout – de stappen
Hout selecteren
De lesgever had houten planken bij. Dit had hij bij het recyclagepark gehaald. Als je van een boomstam wilt vertrekken moet je wel eerst het materiaal hebben om er planken van te zagen of dit ergens bij een firma laten doen.
Maar je kan eens kijken of je nog andere houten planken hebt liggen, ook in de kringloopwinkel liggen vaak houten planken of je kent misschien wel iemand die van zijn hout af wilt.
Wij konden aan de slag met fineerhout of bamboeplankjes. Uiteindelijk hadden we de tijd om twee snijplanken te maken dus ik kon ze allebei uitproberen. Het bamboehout was veel zachter en ik vond dit moeilijker te bewerken. Mijn zaag ging alle kanten uit waardoor ik niet zo’n vloeiende vorm had. Bij het fineerhout ging de zaag er langzamer doorheen waardoor ik meer controle had over de lijn die ik volgde.
Aftekenen
Leg je houten plank voor je en teken er met potlood de vorm op die je wilt hebben. Wil je het als snijplank gebruiken dan kan je ervoor kiezen om enkel de hoekjes af te ronden. Wil je het ook als dienplank, tapasplank of decoratie gebruiken, dan kan je ervoor kiezen om er een steel aan te voorzien.
Plank vastmaken
Schroef nu de plank vast aan je tafel met een sergeant zodat deze goed vast blijft zitten. Ik heb ook even geprobeerd zonder dat te doen en dan was het zagen faliekant mislukt. Ook belangrijk hierbij is dat je plank ver genoeg uitsteekt zodat je niet in de tafel gaat zagen.
Vorm van de snijplank zagen
Om de vorm van de snijplank uit het hout te zagen volg je met een decoupeerzaag de lijn die je getekend hebt. Als je even miszit is dat niet erg, dan kan je er opnieuw langs gaat zodat je toch een mooie vorm hebt. Zoals ik al zei is het afhankelijk van het gebruikte hout hoe moeilijk of makkelijk dit gaat.
Schuren
Nu kan je de plank opschuren. Dat kan je doen met de hand maar makkelijker is om een schuurmachine te gebruiken. Zelf had ik bij de eerste plank de opdruk van de sergeant en deze heb ik weg kunnen schuren.
Gat maken
Kies je voor een dienplank met een steel dan kan je daarin een gat voorzien. Hiervoor hebben we een lepelboor gebruikt. Je hebt daarin verschillende groottes. Voor mijn eerste plank gebruikte ik een 22 en voor de 2e een 18. Een groot gat vind ik persoonlijk het mooiste, maar het hangt er ook een beetje vanaf hoe dik je steel is.
Hoeken afronden
Je kan de plank zo laten, maar je kan ook de hoeken afronden met een freesmachine. De eerste keer lukte dit niet goed omdat het toestel niet goed vast zat. Hierdoor was er te veel hout weg gehaalt. Dit heb ik gelukkig nog wat kunnen bijwerken, uiteraard met de hulp van de lesgever. Dus best altijd eerst even checken. Ook de binnenkant van het gat kan je zo afronden.
Bijschuren
Doordat je nog gefreest hebt en een gat gemaakt kunnen er terug wat oneffenheden zijn. Deze kan je nog wat bijschuren. Aan de zijkanten van je snijplank gaat dat het makkelijkst met een schuurmachine. Voor de binnenkant van de snijplank kan je een stukje schuurpapier gebruiken. Eerst met een grof en daarna nog wat opschuren met fijn schuurpapier.
Kleuren
Vind je de kleur van je snijplank goed, dan hoef je niks meer te doen. Je kan deze eventueel ook wat donkerder maken zoals wij in de workshop deden. Ik heb dit enkel gedaan met de bamboeplank.
De lesgever had een fles azijn bij met daarin een ijzeren schuurspons. Dat ijzer zorgde ervoor dat de azijn niet meer transparant maar zwart was. Door deze azijn over de snijplank te wrijven gaat de plank ook donkerder van kleur worden.
Nadat de azijn opgedroogd is kan je de plank nog wat opschuren.
Inolieën
Om de snijplank te kunnen gebruiken is het belangrijk dat je deze gaat inoliën. Dit heb ik in de les niet gedaan aangezien de lesgever bijenwas met druivenpitolie bij had en ik vegan ben en dus geen bijenwas gebruik. Ik vroeg naar alternatieven en ik kon hiervoor ook gewoon druivenpitolie gebruiken, maar ook andere neutrale olie.
Dat heb ik achteraf thuis gedaan. Nog even laten intrekken en dan kan ik het volgende week gebruiken om hapjes op te serveren als er bezoek komt.
Gebruik je de snijplank regelmatig om brood en groenten op te snijden dan kan je deze om de paar maanden opnieuw inoliën.
Het was leuk om een niet achter een scherm te zitten en creatief aan de slag te gaan met upcyclen. Ondanks dat ik niet zo handig ben heb ik toch twee mooie snijplanken gemaakt. Met de hulp van de lesgever natuurlijk, maar daarom volg je ook een workshop om wat bij te leren.
Lijkt het jou ook leuk om eens zelf een snijplank te maken? Ook leuk om als cadeau te geven.
