De laatste maanden is er immense aandacht geweest voor de problematische bijensterfte en de mogelijke oorzaken hiervan. Door het recente – tijdelijke – verbod op 3 soorten bestrijdingsmiddelen in de Europese Unie lijkt de aandacht voor de bijenproblematiek wat af te kalven. Toch is het probleem met onze bijen – zowel wilde als honingbijen – verre van opgelost. De redenen voor de massale sterfte zijn immers uiteenlopend en er zijn ook verschillende oplossingen die u zelf eenvoudig kunt toepassen.
Niet enkel bestrijdingsmiddelen zijn een probleem
Er zijn verschillende oorzaken voor de bijensterfte, zoals het overdreven gebruik van pesticiden door onze landbouwers. Iets waar je als tuinder niets aan kan doen. Echter, bij het gebrek aan bloemen en overwinteringsplaatsen kan je een belangrijk onderdeel zijn van de oplossing.
Ook tuincentra hebben deze media-aandacht voor de bijen gezien en er worden momenteel enorm veel bijenhotels verkocht. Je wil de bijen ook helpen? Dan is het voorzien van een plekje om eitjes te leggen natuurlijk een eerste belangrijke stap.
Helaas duiken hier ook meteen de eerste kanttekeningen op. Dikwijls zijn deze hotels zonder enige kennis van zaken gefabriceerd en kunnen ze veel schade aanrichten.
Zo moet je opletten dat de gaatjes die in het hout geboord zijn met de lengte van het hout mee lopen, anders zijn de gangen gerafeld en beschadigen de bijen hun vleugels wanneer ze erin en eruit gaan. Ook om deze reden moeten de randen van de gaten mooi afgewerkt zijn. Splinters en ruwe randen zijn uit den boze.
Een eigen bijenhotel is nochtans snel gemaakt
Het is eigenlijk helemaal niet nodig om zo’n hotel te kopen. Je kan dit heel eenvoudig ook zelf maken. Bovendien zijn het aantal bijensoorten die in hout hun eitjes leggen eigenlijk vrij beperkt. Er zijn veel meer soorten die de grond of een leemlaag verkiezen om hun nageslacht aan toe te vertrouwen.
Wanneer je zelf enkele houtblokken met zelfgeboorde gaten van verschillende diameter opstapelt, en de ruimtes daartussen opvult met leem, heeft u ineens een hotel voor veel meer soorten bijen. Het zal heel druk bezocht worden in het voorjaar en de zomer!
Een bij heeft niet enkel een huis nodig
Het voorzien van een huis is echter niet voldoende. Vergelijk het met een vakantie die je hebt geboekt voor de zomer. Enkel een hotel is niet genoeg, je wil namelijk ook eten krijgen of op zijn minst ergens kunnen gaan winkelen of op restaurant gaan.
Net hetzelfde geldt voor de bijen. Zonder bloemen met kostbare nectar en stuifmeel in de buurt zal je geen enkele bij waarnemen.
Zorg voor voldoende voedsel voor de bijen
Wanneer je dus een bijenhotel hebt geplaatst, zorg dan buiten huisvesting ook voor eten. In de lente en de zomer is het aanbod nog doenbaar, maar zeker in het voorjaar en late najaar is er een groot tekort. Wanneer de bijen uit de lange winter tevoorschijn komen, zijn ze vaak zwak en is hun voorraad op.
Ze moeten op zoek naar nectar en stuifmeel om zichzelf aan te sterken en hun eitjes te bevoorraden. Maar in onze klinisch propere tuinen, gemaaide bermen en schoongespoten akkers is geen voedsel te vinden!
Ook in het najaar is er een tekort. Mensen ruimen hun tuin op, alle onkruid wordt verwijderd, boeren ploegen hun veld en gemeenten maaien alle bermen tegen het einde van september.
We doen ons best om alle mogelijke voedselbronnen voor deze bijen te verwijderen, terwijl ze nu net bezig zijn een voorraad aan te leggen om de winter door te komen. En het zijn niet enkel de bijen die hierdoor worden getroffen. Alle bestuivende insecten hebben bloemen nodig en lijden onder een tekort aan voedsel.
Plant specifiek voorjaar- en najaarsbloeiers in de tuin
Door zelf meerjarige planten, struiken en bomen te zetten, kan je de bijen enorm helpen. Een vroegbloeiende boom zoals een wilg heeft een groot aanbod aan pollen en nectar. Ook een bloeiende klimop biedt een massa voedsel in het najaar.
Zoek even op het internet en u vindt dadelijk lange lijsten van voorjaars- en najaarsbloeiers die geschikt zijn voor bijen en die perfect passen in uw border.
Als je rekening houdt met al deze factoren zullen de bijen jou en je tuin gunstig gezind zijn. Ik hoef niet te benadrukken hoe belangrijk deze beestjes voor ons zijn, dus verdienen ze al je aandacht. Op deze manier kan je heel eenvoudig het verschil maken.
