Het is zover. Vandaag gaat de Vegan Challenge van start, een uitdaging voor alle vleeseters, flexitariërs en vegetariërs om het een maand (of desgewenst langer) zonder dierlijke produkten te doen. Boter, yoghurt, melk, eieren, kaas worden de komende dertig dagen van het menu geschrapt en vervangen door een plantaardig alternatief. Vorig jaar nam ik de uitdaging voor de eerste keer aan. Met goesting en succes. Het werd een maand vol ontdekkingen en nieuwe smaken. Maar ook een maand waarin ik voelde hoe blij mijn lijf was met deze tractatie. Mijn huid, al jarenlang een bron van kommer en kwel, ging er zienderogen op vooruit. Ik verloor een paar overbodige kilootjes en bruiste van een nieuw soort lichte energie. Alles wees erop dat mijn lever en nieren, de detoxorganen bij uitstek, een opknapbeurt kregen door het weglaten van dierlijke vetten en eiwitten.
Gezond lijf
Kris Verburgh, dokter en schrijver van de Voedselzandloper, vertelt aan de hand van onderzoek, hoe nefast de invloed van dierlijke eiwitten is op onze algemene gezondheid. De kans op hartfalen, kanker, nierproblemen stijgt zienderogen bij het dagelijks nuttigen van dierlijke produkten. De populaire eiwitrijke diëten (cfr. Atkins) hebben helaas ongelijk. Op korte termijn betekent een verhoogde inname van proteïnen misschien een betere conditie van huid, skelet en spieren en zorgt voor groei en meer uithouding maar op lange termijn zorgt net die toename van groei voor een versnelde veroudering. Bovendien hebben eiwitten de neiging te gaan ‘samenklitten’ aan de ingang van cellen waardoor ze die gaan verstoppen wat heel gevaarlijke gevolgen kan hebben. Het paleodieet dat zich beroept op hoe we aten in de prehistorie draagt vlees hoog in het vaandel. Onterecht, weet Verburgh, want net die mensen aten maar heel weinig vlees. Dieren vangen was geen lolletje en met die vangst werd karig omgesprongen. Onze voorouders aten voornamelijk noten, bessen, zaden en wortels. Allemaal zaken die onze gezondheid meer dan ten goede komen.
Gezonde wereld
Maar er is uiteraard meer dan ons eigen lieve lijf om baat te hebben bij een plantaardig dieet. De hedendaagse vlees- en zuivelindustrie zorgen voor de meest zorgwekkende impact op ons leefmilieu. De alarmerende toestand van ons klimaat is grotendeels te danken aan onze drang naar beestig eten.Meer dan enige andere vorm van industrie of zelfs transport, zorgt onze voorkeur voor dierlijke produkten voor een sterke achteruitgang van de leefbaarheid van deze planeet. Sinds de jaren ’70 is het vleesverteer verdubbeld! Stel je voor! Vlees behield niettemin al die jaren haar prijskaartje waardoor het kweken van dieren moet gebeuren op een zo klein mogelijke ruimte met zo weinig mogelijk middelen met een zo groot mogelijke opbrengst. Onlangs werd door onderzoek aangetoond dat een doorsnee steak eigenlijk 300,00€ zou moeten kosten wil hij zijn verbruik aan grondstoffen blijven verantwoorden. Om die eeuwigdurende solden op ons vlees te blijven volhouden, worden dieren gekweekt, lees: kunstmatig in leven gehouden op manieren waar zelfs oorlogsmisdadigers bij verbleken. Want ja, het zijn beesten. En wij, mens, heer en meester.
Gezonde dieren
De dierenrechten brengen ons bij een volgende geldige reden voor het overwegen van een plantaardig leefpatroon. Niet iedereen is het even eens over dit argument want op dat moment verlaten we zogezegd het terrein van de eco-logie en komen bij de interpreteerbaarheid van de ethiek terecht. Zoals Jaap Kruithof op magnifieke wijze laat zien in zijn filosofisch werk, is de westerse maatschappij, vanuit de grieks-romeinse traditie, geschoeid op een antropocentrisch wereldbeeld waarbij de mens, letterlijk vertaald, centraal staat. De mens met al zijn talenten is de baas over dier en ding en mag er dus in eer en geweten over beschikken. Zijn verstand onderscheidt hem van de rest wat leeft en zou hem in staat moeten stellen de juiste beslissingen te nemen op basis van zijn brein. Beslissingen die weloverwogen zijn, met het in rekening houden van mogelijke gevolgen op zijn medemens. De strijd voor mensenrechten was geen lolletje en ook nu nog tracht de mens hierin zijn beste beentje voor te zetten. Terecht. Wat hij vergeet is dat het onmogelijk is de mens te scheiden van zijn leefomgeving. Dat het onmogelijk is te ontkennen dat een dier een dier blijft, met of zonder bewustzijn. Dat het noodzakelijk eten van vlees alleen geldt voor dieren die zonder vlees sterven, vleeseters dus. Dat we dieren mogen doden omdat we jagers zijn, vleeseters vanuit ons genen, zou impliceren dat wij ook instinctdieren zijn, roofdieren. Niks is minder waar. Wij hebben juist dat unieke bewustzijn waarmee we beslissingen kunnen nemen die het doden van levende wezens voor hun vlees niet langer nodig maakt. We hoeven geen beest te eten. Puur plantaardig zijn wij even gezond. En bovendien zorgen we er op die manier voor dat één van de meest bezwarende ziektekiemen van ons doodzieke planeet wordt uitgeroeid. ‘Ecocentrisme’ doopte J. Kruithof zijn wereldbeeld. In eer en geweten. Omdat we een beest zijn dat beter zou moeten weten.
Veganist extremist!
Er zijn heel bewuste mensen die na dit alles wel eens durven repliceren: ‘Alles goed en wel maar wat heeft dat met mijn camembert en mijn omelet te maken. Als ik vegetarisch eet, ben ik toch bijna een heilige? Want ik dood niet en de vleesindustrie mag zijn boeltje pakken. Veganisme? Neen bedankt, dat gaat me een stap te ver. Dat is iets voor ‘extremisten’. Heb je die mensen al eens gezien? Die zien er bleek en ondervoed uit. Dat kan niet gezond zijn.’ Elk mens heeft zijn dierlijke eiwitten nodig voor de onmisbare dosis B12. Ik ga het niet ontkennen. We halen geen B12 uit planten. Ons sedentaire lijf is daar niet meer toe in staat. Niet omdat we vlees nodig hebben maar omdat we het plantaardige B12 niet meer kunnen omzetten. Dus ja, ik slik een supplementje. Er zijn mensen die dat onnatuurlijk vinden. Tja, met de auto rijden en fijn stof inademen, lijkt me ook niet erg natuurlijk. Witte suiker en transvetten slikken al evenmin. Aan ons de keuze. En waarom het even erg is melk te drinken als vlees te eten? Dan moet ik denken aan een strafkamp in tegenstelling tot de guillotine. Ken je de uitdrukking: ‘Ze hebben me gemolken als een koe.’ Geloof me, het is geen fijn zicht, wat ze met koeien doen die mogen blijven leven omwille van hun melk. Net zoals het geen pretje is een bezoekje te brengen aan een legkippenfabriek. Als je het ergens koud krijgt, is het daar.
Gezonde keuken
En nu hebben we het nog niet eens over onze keuken gehad! Over onze plantaardig gevulde potten en pannen. Bij mijn vorige Vegan Challenge vertelde ik al dat het kiezen voor een plantaardiger dieet niet alleen gemotiveerd werd door de gezondheid van mijn lijf, ons mededier en het leefmilieu maar evenzeer door een gezonde honger. Koken met planten is geen beperking als je er de uitdaging in ziet. Als je beseft dat er een nieuwe culinaire wereld voor je opengaat eenmaal je je maaltijd dierloos houdt, zijn de mogelijkheden eindeloos. Aan inspiratie geen gebrek: blogs, websites en boeken verklappen je de fijnste receptjes voor plantaardige gerechtjes. Van ontbijt tot avondmaal kan je mateloos genieten van dit lekkers en dat gaat echt niet vervelen. Ik geef toe dat ik aanvankelijk soms niet voor mogelijk hield wat er allemaal mogelijk is in de Vegan Kitchen. Maar of het nu gaat om decadent gebak of ouderwetse stoverij: het kan allemaal!
Ik ben er klaar voor. Voor een maand plantaardig genieten. Omdat het goed is voor alles en iedereen. Omdat ik er blij van word. Omdat het me verrast en uitdaagt, boeit en smaakt naar meer. Omdat ik een bewuste genieter ben en een dier dat weet waarom. Voor de toekomst.
De komende maand vergast ik jullie graag op meer info, receptjes en weetjes aangaande een vegan lifestyle. Ik verklap jullie ook hoe het komt dat ik na mijn vegan maand toch telkens weer zondig en probeer die struikelblokken te analyseren. Ik vertel jullie hoe je al heel goed bezig bent zonder een 100% vegan lifestyle en uiteraard gun ik jullie tijdens deze dertig dolle dagen een kijk in mijn kookpotten. Welkom!
Laat niet na ook je eigen tips, adviezen, receptjes enzomeer te posten in reply!
Meer? Bezoek mijn blog KOOKEETLEEF!
Alvast wat handige links:
www.veganchallenge.nl
www.evavzw.be
www.kyradevreeze.nl
www.restaurantavalon.be
www.veganistischkoken.be
www.fiekefatjerietjes.wordpress.com
www.ohsheglows.com
